Szkorbut to choroba, na którą kiedyś chorowali głównie piraci oraz żeglarze. Przyczyną jest zupełny brak lub niedobór witaminy C, czyli kwasu askorbinowego.
Szkorbut – opis
To sprawia, że rany goją się bardzo długo, a organizm jest bardzo osłabiony. Warto jednak mieć na uwadze, że obecnie szkorbut jest spotykany bardzo rzadko. Osoby dorosłe muszą spożywać przynajmniej 50 – 90 mg witaminy C w ciągu doby. Najlepiej, jeżeli dostarczamy ją w naturalny sposób, czyli stosując odpowiednio zbilansowaną dietę. Jednak nie zawsze jest to możliwe, dlatego warto zakupić również suplementy. Należy jednak pamiętać, że suplementy mogą pełnić jedynie funkcję dodatkową, ale nie mogą zastąpić klasycznych posiłków.
Skąd się bierze szkorbut?
Dieta zawierająca mało witaminy C jest główną przyczyną szkorbutu. Szkorbut występuje w krajach trzeciego świata, ponieważ panuje tam głód. W procesie pasteryzacji witamina C jest niszczona, dlatego nie należy karmić dzieci mlekiem butelkowym pasteryzowanym. W preparatach mlekowych można znaleźć dodatek kwasu askorbinowego, ale w procesie gotowania ulega on niestety rozkładowi. Wystarczającą dawkę witaminy C dzieci mogą otrzymać razem z mlekiem matki. Należy jednak pamiętać, że w diecie matki powinno być wystarczająco dużo tej witaminy. Kwas askorbinowy to organiczny związek, który należy do grupy alkoholi polihydroksylowych.
Należy jednak pamiętać, że witamina C nie jest syntetyzowana w organiźmie człowieka, dlatego podstawą jest odpowiednia dieta, która może ją dostarczyć. Dobra rozpuszczalność w wodzie jest cechą charakterystyczną witaminy C. Warto zwrócić uwagę na fakt, że kwas askorbinowy odgrywa bardzo ważną rolę w procesie syntezy kolageniu. Wytwarzanie kolagenu może być oczywiście zaburzone przez niedobór witaminy C. To sprawia, że ściany komórek stają się kruche i podatne na uszkodzenia. Skutkiem niedoboru witaminy C mogą być krwawienia, które występują w różnych miejscach. Warto też zauważyć, że rany goją się znacznie wolniej, dlatego łatwo może dojść do zakażenia, jeżeli rana nie zostanie odpowiednio zabezpieczona.
Zapobieganie szkorbutowi
Podczas infekcji należy spożywać duże ilości witaminy C, ponieważ może skrócić czas jej trwania. Należy mieć na uwadze, że kwas askorbinowy mogą spożywać zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe. W aptekach dostępnych jest wiele preparatów bez recepty zawierających witaminę C. Duże ilości tej witaminy można też znaleźć w cytrusach, porzeczkach, papryce oraz dzikiej róży. Jeżeli chodzi o mięso to w wątróbce wołowej znajdują się największe ilości kwasu askorbinowego.
Najważniejsza jest odpowiednia profilaktyka, która może zapobiec szkorbutowi. Należy przede wszystkim spożywać dużo owoców cytrusowych, takich jak cytryny, pomarańcze, kiwi, ale również truskawki. Warto również włączyć do diety szpinak, pomidory, ziemniaki oraz marchewki. Spore ilości kwasu askorbinowego zawierają także ostrygi oraz wątróbka. Jeżeli leczenie nie zostanie podjęte odpowiednio wcześnie to choroba będzie się rozwijać. W niektórych przypadkach może się nawet rozwinąć sepsa, która często prowadzi do śmierci.
